Kalm blijven in tijden van crisis: zo doe je dat

Maatschappelijke crisissen hebben zo hun eigen dynamiek en gevolgen:

• het corona-virus maakt in 2020 de fragiliteit van ons leven zo 'tastbaar' dat we ons massaal existentiële vragen stellen
• eerder hadden we al 9/11, terreuraanslagen en bankencrisissen met een gelijkaardige impact
• en wat de impact van de klimaatverandering zal zijn, kunnen we vandaag zelfs nog niet bevatten

Deze maatschappelijke kantelpunten zorgen voor behoorlijk wat onzekerheid waardoor je als individu de grond onder je voeten kan voelen wegzakken.

Daarom is kalm blijven in tijden van crisis broodnodig.

Om je daarbij te helpen, bundelde ik een paar lifechanging inzichten in een video aan het einde van dit artikel.

Maar eerst vertel ik je wat meer over de werking van ons stressbrein. Want zelfkennis is het begin van alle wijsheid...

Onzekerheid is de vijand van controle

Als jij het gewend bent om je leven 'onder controle' te hebben, is onzekerheid allesbehalve welkom. Onzekerheid knaagt aan mensen. Zeker als ze langere tijd aanhoudt.

Toch heb jij daar zelf ook vat op: emoties als angst, verdriet en boosheid ontstaan vooral door de zorgen die wij ons maken OVER een toekomst die we ons nog niet kunnen voorstellen.

De verhalen die jij jezelf vertelt over hoe moeilijk jouw mogelijke toekomst zou kunnen worden, triggeren namelijk jouw stressbrein, niet zelden meer dan de omstandigheden dat zelf doen...

Die verhalen over jouw verwachtingen voor de toekomst kritisch onderzoeken en bevragen, kan je dus helpen om kalm te blijven in tijden van crisis.

Stressresponsen

Tijdens een crisis schiet ons oeroude reptielenbrein in actie met de volgende VVV-reacties:

Vechten - FIGHT

Vechten doen wij vandaag zelden 'van mens tot mens, met blote vuisten', maar we doen het des te meer met woorden & destructief gedrag.

Dat komt zo: je ervaart onmacht en je wil geen onmacht voelen.

Je verzet je du tegen 'de situatie zoals die is', of je verzet je tegen 'wat jij voelt onder invloed van de situatie'.

In plaats van je onmacht uit te spreken, maak je verwijten, ga je veroordelen en aanklagen. Of je wordt cynisch of sarcastisch. Je boosheid richt zich naar hoofdzakelijk naar alles en iedereen BUITEN jou, dan hoef je immers niet naar binnen te kijken, daar waar het heel pijn doet...

Je 'gevecht' kan echter ook zelfdestructief zijn: dan keer je je tegen je eigen fysieke integriteit, dan heb je tenminste controle over de pijn die je jezelf toebrengt. 

Vluchten - FLIGHT

Bij vluchtgedrag onttrek jij je aan de situatie die niet goed voelt. Letterlijk: je gaat weg van wat niet goed voelt. Of figuurlijk: dan gedraag je je alsof er geen probleem is, bijvoorbeeld door te minimaliseren of rationaliseren wat je ervaart.

Je kan ook letterlijk je toevlucht zoeken in 'verdovende middelen' om dat wat pijn doet minder te voelen:

• alcohol
• hard & soft drugs
• gokken
• Netflix of andere binge-watch kanalen
• koffie, sloten koffie...

maar evengoed:

• intensief competitief sporten terwijl je geen topsporter bent
• héél zweverig gedrag vertonen en alle voeling met de realiteit verliezen
• nog harder gaan werken: 'drukdrukdruk doen' zodat je toch maar niet moet stilstaan bij wat je voelt, bij wat er zich aandient in je leven

Bevriezen - FREEZE

Ook al zeg je tegen jezelf: 'wees kalm, geen paniek, alles komt goed', krijg je toch niets meer gedaan, je lijkt wel verlamd.

Je hoofd voelt wollig, je kan je niet concentreren, voelt je leeg, verloren.

Er komt 'niets deftigs uit je handen', 'niets zinnigs uit je hoofd'. Je kan je hierdoor heel verdrietig voelen, tot zelfs apathisch...

Dat oerbrein van ons - met zijn focus op overleven, voortplanten en daarom veiligheid - is een fantastisch instrument wanneer ons leven daadwerkelijk in gevaar is. Maar helaas bewijst het ons slechte diensten als er geen acuut levensgevaar is en ons brein onze reactie op een stressvolle situatie wel zo 'interpreteert'.

Tijdens een maatschappelijk kantelpunt schiet bovendien niet alleen JOUW reptielenbrein in actie, maar gebeurt dat bij ALLE betrokkenen, waardoor de effecten nog versterkt worden.

Je bewust zijn van je eigen patronen wordt dan nog belangrijker, wil je helder kunnen blijven denken en niet ten prooi vallen aan massapsychose of conspirituality.

Bewustzijn, helder denken en creativiteit als sleutel

In tijden van crisis wil je net toegang krijgen tot dat ander deel van je brein, daar waar je bewustzijn huist. Want dat bewustzijn brengt soelaas in de vorm van relativering, reflectievermogen, denkvermogen en creativiteit. 

Dankzij die creativiteit kunnen wij veerkrachtig omgaan met de stormen die het leven nu eenmaal op ons pad brengt...

Wie erin slaagt de kracht van zijn bewustzijn aan te boren, voelt zich geen weerloos slachtoffer meer: je neemt de regie over je eigen leven - je werk, je relaties, je gezondheid, je inkomen, je persoonlijke groei - dan BEWUST ZELF in handen.

Want je mag dan niet altijd impact hebben op WAT er gebeurt in je leven, je hebt wél impact op hoe jij ermee omgaat.

Geniet van de video!

Als je hem leuk vindt, geef hem een 'duim op' op YouTube...